Page 217 - น้ำอภิเษก พระราชพิธีบรมราชาภิเษก พุทธศักราช ๒๕๖๒
P. 217
หนองคาย
๑. แหล่งน�้ำส�ำคัญและสถำนที่ประกอบพิธีพลีกรรมตักน�้ำ : สระมุจลินทหรือสระพญำนำค
ั
ี
ี
สระมุจลินท์หรือสระพญำนำค ต้งอยู่ในวัดพระธำตุบังพวน เลขท่ ๑๗๒ หมู่ท่ ๓ ต�ำบลพระธำตุบังพวน
อ�ำเภอเมืองหนองคำย จังหวัดหนองคำย ลักษณะเป็นบ่อน�้ำรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส กว้ำง ๓๐ เมตร ยำว ๓๐ เมตร
ลึก ๘ เมตร กรุผนังด้วยศิลำแลงเป็นขั้นไดลงไปบรรจบที่พื้นบ่อ บริเวณพื้นบ่อมีตำน�้ำจึงมีน�้ำขังตลอดป
พระธำตุบังพวนเป็นพระธำตุศักด์สิทธ์คู่บ้ำนคู่เมืองของพี่น้องไทย-ลำวมำตั้งแต่สมัยอำณำจักร
ิ
ิ
้
้
้
้
่
์
่
่
ลำนชำง สรำงขึ้นในสมัยพระเจ้ำจันทนบุรีผูครองนครเวียงจันทน์ (ไมปรำกฏชัดวำเปนองคใด) เดิมเชื่อกันวำ
็
์
สมเด็จพระไชยเชษฐำธิรำช (พ.ศ. ๒๐๙๑-๒๑๑๔) ทรงบูรณะองค์พระธำตุด้วยกำรสร้ำงพระธำตุองค์ท่ม ี
ี
รูปแบบดังปรำกฏมำถึงปจจุบันครอบทับลงบนพระธำตุองค์เดิม แต่จำกกำรขุดค้นของกรมศิลปำกรพบว่ำ
ี
พระธำตุองค์น้มีกำรก่อสร้ำงซ้อนทับกันถึง ๓ สมัย สมัยแรกเป็นรำกฐำนเดิมก่อด้วยศิลำแลง ต่อมำมีกำร
สร้ำงสถูปก่ออิฐถือปูนครอบไว้ และได้มีกำรต่อเติมให้ใหญ่และสูงขึ้นโดยสร้ำงครอบชั้นที่สองไว้อีกครั้งหนึ่ง
อนึ่ง มีต�ำนำนท่กล่ำวว่ำพระยำวิชุลรำช (พ.ศ. ๒๐๔๔-๒๐๖๓) เสด็จมำนมัสกำรองค์พระบรมธำต ุ
ี
และโปรดให้ขุดแต่งสระแล้วประกอบพิธีมหำพุทธำภิเษก จึงนับถือว่ำเป็นแหล่งน้ำศักด์สิทธ์และน�ำไปใช้
ิ
ิ
�
ในพิธีส�ำคัญในรำชส�ำนักล้ำนช้ำงมำแต่นั้น
น�้ำจำกสระมุจลินท์หรือสระพญำนำคเคยใช้ในพิธีเสกน�้ำพระพุทธมนต์เพื่อทูลเกล้ำฯ ถวำยพระบำท
สมเด็จพระบรมชนกำธิเบศร มหำภูมิพลอดุลยเดชมหำรำช บรมนำถบพิตร ๔ ครั้ง ดังนี้
ครั้งที่ ๑ พระรำชพิธีมหำมงคลเฉลิมพระชนมพรรษำ ๕ รอบ พุทธศักรำช ๒๕๓๐
ครั้งที่ ๒ พระรำชพิธีมหำมงคลเฉลิมพระชนมพรรษำ ๖ รอบ พุทธศักรำช ๒๕๔๒
ครั้งที่ ๓ พระรำชพิธีมหำมงคลเฉลิมพระชนมพรรษำ ๘๐ พรรษำ พุทธศักรำช ๒๕๕๐
ครั้งที่ ๔ พระรำชพิธีมหำมงคลเฉลิมพระชนมพรรษำ ๗ รอบ พุทธศักรำช ๒๕๕๔
๒. สถำนที่ประกอบพิธีท�ำน�้ำอภิเษก : พระอุโบสถวัดโพธิ์ชัย พระอำรำมหลวง
วัดโพธิ์ชัย เป็นพระอำรำมหลวงชั้นตรี ชนิดสำมัญ ต้งอยู่ท่ถนนประจักษ์ศิลปำคม ต�ำบลในเมือง
ั
ี
อ�ำเภอเมืองหนองคำย จังหวัดหนองคำย เป็นวัดเก่ำแก่ ประดิษฐำนหลวงพ่อพระใส ศิลปะล้ำนช้ำง อำยุรำว
ปลำยพุทธศตวรรษท่ ๒๒ กล่ำวกันว่ำสมเด็จพระไชยเชษฐำธิรำชทรงสร้ำงพร้อมกับพระเสริมและพระสุก
ี
พระพุทธรูปศักด์สิทธ์คู่เมืองหนองคำย ภำยในโบสถ์มีจิตรกรรมฝำผนังเร่องพุทธประวัติผสมผสำนวิถีชีวิต
ื
ิ
ิ
ชำวอีสำนที่งดงำมยิ่ง
216 น�้ำอภิเษก